T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :E-20117910-111.01-00103616950
Konu :18 Seri Nolu Gümrük Genel Tebliği
05.12.2024 / 103616950
DAĞITIM YERLERİNE
İlgi :11.11.2024 tarihli ve 102704270 sayılı yazımız.
İlgide kayıtlı yazımız ile 10.10.2024 tarihli ve 32688 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gümrük Genel Tebliğinin (Serbest Dolaşıma Giriş) (Seri No: 18) uygulanmasına ilişkin Bakanlığımıza intikal eden tereddütlerin giderilmesini teminen yapılması gereken işlemlere yer verilmiştir. Bununla birlikte, konuya ilişkin ilave bazı açıklamalar yapılması gereği hasıl olmuştur.
Buna göre;
1. Mezkur yazımızda; 2024/5 Tarım ve Orman Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliğinin 10/6 ncı maddesine göre eşyanın serbest dolaşıma girişi sonrası beyana uygun kullanım, teslim veya işleme konu edilmesinden ithalatçının sorumlu bulunduğu, dolayısıyla, ithal edilen ürünlerin iç piyasada satıldıktan sonra Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerince (YGM) yapılacak tespit için gerekli bilgi ve belgelerin temininde herhangi bir aksaklık çıkmaması için satış yapılırken bu kapsamda gerekli önlemlerin ithalatçı tarafından alınması gerektiği belirtilmiştir. Eşyanın iç piyasada satışı sonrası kullanımının tespitine ilişkin Bakanlığımıza intikal eden tereddütlerin giderilmesini teminen;
a) Tebliğin 10/5 inci maddesi kapsamında sabit referans numarası beyan edilerek serbest dolaşıma giren eşyanın ithalatçısı tarafından herhangi bir kullanım veya işleme konu edilmeden satılması halinde, ekte yer verilen yazı örneğine uygun bir şekilde alıcının mukim bulunduğu ilin Tarım ve Orman Müdürlüğüne YGM tarafından bildirimde bulunulması ve söz konusu bildirimin YGM raporunda belirtilerek raporun sonlandırılması,
b) İlgili gümrük müdürlüklerince, ibraz edilen YGM raporlarına İstinaden BİLGE sistemi üzerinde gerekli işlemlerin yapılması,
c) Bununla birlikte, 2024/5 sayılı Tebliğin 10/6 ncı maddesine göre eşyanın serbest dolaşıma girişi sonrası beyana uygun kullanım, teslim veya işleme konu edilmesinden ithalatçı sorumlu olduğundan, Tarım ve Orman Bakanlığı yetkili birimlerince yapılan iç piyasa denetimleri sonucunda, eşyanın yapılan beyanın aksine bir kullanım, teslim veya işleme konu edildiğinin tespit edilerek gümrük idaresine bildirilmesi halinde 4458 sayılı Gümrük Kanununun 235/1(c)
Uygun bulunmuştur.
2.İlgide kayıtlı yazımızın 1 inci maddesinde, 2024/5 sayılı Tarım ve Orman Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliğinin 10/5 inci maddesinde belirtilen eşyanın yapılacak tespit işleminde bir özet beyan veya TIR Karnesi ya da transit beyannamesi kapsamında anılan madde çerçevesinde sabit referans numarası beyan edilerek ithal edilen ve 500.000 TL toplam fatura tutarını aşan ürünlerin esas alınması gerektiği hususu belirtilmiştir. Deniz yoluyla gelen eşya için bu uygulamanın bir konşimento kapsamında yapılması uygun bulunmuştur.
3. İlgide kayıtlı yazımızın 2 nci maddesinde, 5 sayılı Tebliğin 10/5 inci maddesi çerçevesinde bir sabit referans numarası bulunan eşya için aynı Tebliğin diğer listeleri kapsamında veya başka bir ürün güvenliği ve denetimi ya da ithalat tebliği hükümleri uyarınca bir uygunluk belgesinin mevcut olması halinde YGM Raporunun aranmasına gerek bulunmadığı belirtilmiştir. Bu kapsamda,
a) 24.4.2013 tarihli ve 28627 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Akaryakıt Haricinde Kalan Petrol Ürünlerinin Yurt İçi ve Yurt Dışı Kaynaklardan Teminine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ uyarınca Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun uygunluk yazısı ile,
b) 2024/10 sayılı Banknot ve Benzeri Kıymetli Evraka Mahsus Kağıtların İthaline İlişkin Tebliğin 4/2 nci maddesi kapsamında,
c) 2024/16 sayılı Gübre İthaline İlişkin Tebliğin 3/2 nci maddesi kapsamında,
d) 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 2 nci maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından,
İthal edilen eşya için de YGM Raporunun aranmasına gerek bulunmamaktadır. Diğer taraftan, 3 sayılı Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği kapsamında ibraz edilen Üretici Belgesi ve analiz sertifikası bir uygunluk belgesi olmadığından, YGM raporu ibrazına ilişkin sorumluluklardan bir istisna sağlamaz.
4. İlgide kayıtlı yazımızın 4 üncü maddesinde tespit sözleşmeleri ve raporlarının gümrük idaresi bazında düzenleneceği hususu belirtilmiştir. Bakanlığımıza intikal eden başvurulardan, Gümrük Müşavirliği ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Asgari Ücret Tarifesine İlişkin Tebliğe göre yapılacak ücretlendirme hususunda tereddüt yaşandığı anlaşılmaktadır. DK1 tespit raporları için öngörülen aylık asgari 10.000 TL’lik ücretlendirmenin her bir tespit sözleşmesi için ayrı uygulanması, her bir sözleşme kapsamında aynı gümrük idaresine muhatap aynı ay içerisinde tespiti yapılan ikinci ve sonraki beyannameler için ilave asgari 200 TL ücretlendirme yapılması gerekmektedir.
5. Bakanlığımıza intikal eden başvurulardan 18 seri no.lu Tebliğin 10 Ekim 2024 tarihinde yayımlanmış olması nedeniyle söz konusu tebliğin Geçici 1 inci maddesi ile öngörülen 31.12.2024 tarihine kadar YGM raporlarının düzenlenmesinde süre kısıtı nedeniyle sorunlar yaşandığı anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, Tebliğin 7/1 inci maddesi uyarınca, 1.1.2024-31.10.2024 tarihleri arasında düzenlenen beyannameler kapsamında yapılacak tespitlere ilişkin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporlarının, süre uzatımına ilişkin hususlar saklı kalmak kaydıyla 30.4.2025 (dahil) tarihine kadar düzenlenmesi uygun bulunmuştur.
6. 2024/8 sayılı Genelge eki Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Rehberinin 27.1 maddesinde sözleşme konusu alanına, sözleşmenin geçerli olduğu tarih aralığı ile tespit işlemine mesnet teşkil eden ilgili mevzuatın resmi gazete tarih ve sayısı, mevzuat adı ve tespite konu eşya GTİP’lerinin yazılması hususu düzenlenmiştir. Bakanlığımıza intikal eden başvurulardan, ürün güvenliği ve denetimi tebliğleri her yıl yenilendiğinden, 2024/5 sayılı Tarım ve Orman Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliğinin 10/5 inci maddesinde belirtilen eşyanın tespit işlemlerine ilişkin sözleşmelerin söz konusu tebliğin yürürlük süresi ile kısıtlandığı ve söz konusu tespit sözleşmelerinin en fazla 1 yıllık yapılabileceği gibi bir algı oluştuğu anlaşılmaktadır. DKl tespit türüne ilişkin yapılan sözleşmelerde sözleşmenin geçerli olduğu süreye ilişkin bir kısıtlama bulunmayıp, söz konusu sözleşmeler taraflar arasında mutabık kalınan dönem için geçerlidir. Bu çerçevede, 2024/5 sayılı Tebliğin 2025 yılında revize edilerek yeniden yayımlanması halinde yeni bir sözleşme yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Diğer taraftan, 2024/5 sayılı Tebliğin 10/5 inci maddesinde belirtilen eşya listelerinin kapsamlı olması ve YGMS Programında sözleşme konusu alanında GTİP’ler için ayrılan alanın sınırlı olması nedenleriyle bu alana tüm GTİP’lerin tek tek yazılması yerine sistem üzerinde yeni bir düzenleme yapılana kadar “Muhtelif’ ibaresinin yazılması uygun bulunmuştur.
7. 18 seri no.1u Tebliğin 3/2 nci maddesinde YGM raporunun düzenlenmesine ilişkin süre uzatımı için eşyanın teslim, kullanım veya işleme konu edilmediğinin ispatı hususu düzenlenmiştir. Bu kapsamda, eşyanın ithalatçı firmanın stok kayıtlarında mevcut olduğuna ilişkin firma yetkililerince imzalı belgenin ispat aracı olarak gümrük idarelerince kabul edilmesi uygun bulunmuştur.
8. YGM raporları YGMS Programı üzerinden elektronik olarak ibraz edildiğinden söz konusu raporların ve eklerinin ayrıca kağıt ortamında ilgili gümrük idaresine ibrazına gerek bulunmamaktadır. Bununla beraber, söz konusu rapor ve ekli belgelerin gerektiğinde ibraz edilmek üzere Gümrük Kanunun 13 üncü maddesinde belirtilen belge saklama süresi boyunca muhafaza edilmesi gerekmektedir.
9. Bakanlığımıza intikal eden başvurulardan, bazı yükümlülerce, 2024/5 sayılı Tebliğin Geçici Madde 1’inde yer alan "Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla taşıma belgesine bağlanmış veya gümrük mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş ürünlerin ithali, bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kırk beş gün süreyle 15 inci madde ile yürürlükten kaldırılan Tebliğe tâbidir” hükmünün Tebliğin 10/5 maddesinde yer alan YGM raporları bakımından da uygulanması gerektiği şeklinde yorumlandığı anlaşılmaktadır. Söz konusu geçici madde, tebliğ eki listelerde 2024 yılı itibariyle yapılan değişiklikler nedeniyle yükümlülerin mağduriyet yaşamaması için düzenlenmiş olup Tebliğin 10/5 inci maddesi tebliğin yürürlüğe giriş tarihi olan 1 Ocak 2024 tarihi itibariyle tescil edilmiş olan tüm serbest dolaşıma giriş beyannameleri için geçerlidir.
10. Bakanlığımıza intikal eden başvurulardan, tebliğ eki listelerde sınıflandırılan tüm eşyanın serbest dolaşıma girişinde rapor ibrazının zorunlu olduğu gibi bir algı oluştuğu anlaşılmaktadır. Bu kapsamda, Tebliğin EK-2 listesinde yer alan ve gıda ile temas etmesi ihtimali bulunan, gıda ve yem sanayinde ve/veya karşılarında belirtilen amaçlar için kullanılabilecek eşya için ithalat öncesinde Uygunluk Yazısı almak üzere Tarım ve Orman Bakanlığına başvurulması mümkün olup, Uygunluk Yazısı beyan edilen eşya için ayrıca YGM Raporu düzenlenmesine gerek
bulunmamaktadır.
Bilgi ve gereğini rica ederim.
Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür
Ek: 1 adet yazı.
Dağıtım:
Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüklerine
Ankara, Bursa, İstanbul, İzmir ve Mersin Gümrük Müşavirleri Derneklerine
